Fosforek glinu – zalecamy szczególną ostrożność

Fosforowodór to związek niezwykle toksyczny

W ostatnich tygodniach hasło fosforek glinu można usłyszeć z każdej strony i z różnych źródeł. Jest to temat bardzo elektryzujący i aktualny ponieważ w ostatnim czasie doszło do kilku tragicznych w skutkach wypadków związanych z tym środkiem. Czym tak naprawdę jest fosforek glinu i jak się z nim obchodzić? Na te pytania postaramy się odpowiedzieć w artykule.

Czym jest fosforek glinu?

Fosforek glinu (AIP) jest nieorganicznym związkiem chemicznym glinu oraz fosforu. Stosuje się go jako insektycyd (środek do zwalczania insektów) oraz rodentycyd (środek do zwalczania gryzoni). Fosforek glinu wchodzi w reakcję z wodą (również wilgotne powietrze go aktywuje) oraz kwasami czego efektem jest wydzielanie fosforowodoru. Fosforodowór z kolei to związek trujący i niebezpieczny.

Fosforowodór – toksyczny gaz na który trzeba uważać

Fosforowodór (uwalniany z fosforku glinu) jest efektywnym środkiem do fumigacji, szeroko stosowanym w ochronie magazynowanej żywności i produktów rolnych przed szkodnikami. Po kontakcie z wilgocią fosforek glinu uwalnia gaz fosforowodoru, który działa toksycznie na owady, gryzonie i inne organizmy szkodliwe. Warto tutaj dodać, że środek przeznaczony jest do walki z gryzoniami i innymi szkodnikami jednak jego toksyczne właściwości mają wpływ na wszystkie organizmy żywe, wliczając w to człowieka. Gaz jest silnie toksyczny, bezbarwny oraz palny. Fosforowodór jest bezwonny jednak substancje oparte na fosforku glinu są wzbogacone o marker wonny, który pozwala wyczuć wydzielanie się gazu. Przy stosowaniu tego związku zalecana jest wzmożona ostrożność.

Uwaga: Fosforowodór jest substancją toksyczną, a jego użycie wymaga ścisłego przestrzegania przepisów zawartych w etykiecie oraz stosowania przez osoby przeszkolone.

Fosforek glinu – zastosowanie w praktyce

W praktyce fosforek glinu stosowany jest w:
• Magazynowaniu ziarna i nasion: eliminuje szkodniki w magazynach i silosach.
• Przetwórstwie spożywczym: ochrona produktów takich jak mąka, orzechy, przyprawy.
• Transporcie: fumigacja ładunków w kontenerach lub ładowniach statków.
• Rolnictwie: stosowany w ochronie przed gryzoniami w tunelach i norach

Zabiegi fumigujące z wykorzystaniem fosforku glinu mogą być wykonywane wyłącznie przez wyspecjalizowane firmy lub osoby, które posiadają odpowiednie przeszkolenie, profesjonalny sprzęt oraz doświadczenie, gwarantując przy tym pełne bezpieczeństwo procesu. Choć usługi te są droższe niż samodzielne użycie preparatów, zapewniają znacznie wyższy poziom bezpieczeństwa. Samodzielne stosowanie tak silnie toksycznych substancji jest wyjątkowo ryzykowne i nieodpowiedzialne. W trakcie procesu nie mamy możliwości kontrolowania emisji fosforowodoru, co może prowadzić do poważnych zagrożeń.

Pamiętajcie Państwo jeśli chcecie samodzielnie stosować takie środki to musicie spełniać pewne wymagania. Obowiązkiem jest posiadanie ukończenia szkolenia z zakresu środków ochrony roślin a także stosowanie środka ściśle z etykietą.

Objawy zatrucia fosforkiem glinu

Objawy ostrego zatrucia:

• nieprzekraczającego normy śmiertelnej zatrucia: zaczerwienienie, ból oczu i łzawienie, zawroty głowy, kaszel oraz duszności. Objawy te sygnalizują, że w okresie do 3 dni od narażania na kontakt może dojść do obrzęku płuc. Może także wystąpić drżenie oraz zaburzenie koordynacji ruchów. W poważniejszych przypadkach może wystąpić krwioplucie i ból w klatce piersiowej
• stężenie 500-700 mg/m3 – może spowodować śmierć w przeciągu 30 minut od kontaktu. Objawami są zaburzenie akcji serca, spadek ciśnienie krwi, drgawki i utrata przytomności
• stężenie ok. 1500 mg/m3 – śmierć następuje po kilku oddechach.
• bezpośredni kontakt fosforku glinu ze skórą lub przez mokrą odzież prowadzi do powstania kwasu fosforowego i chemicznego poparzenia skóry. Należy jak najszybciej zdjąć zainfekowaną odzież.

Jak postępować w przypadku zatrucia fosforowodorem?

Do zatrucia fosforowodorem może dojść zarówno poprzez drogi oddechowe jak i skórę. Jeśli w trakcie fumigacji dojdzie do kontaktu z gazem należy niezwłocznie skontaktować się z pogotowiem lub udać do najbliższej placówki SOR w celu uzyskania pomocy. Nie należy lekceważyć jakichkolwiek objawów zatrucia. Nawet przy bardzo krótkiej inhalacji bądź kontakcie ze skórą może dojść do poważnych uszczerbków na zdrowiu.

Przede wszystkim fosforowodór to gaz wysoce toksyczny, który może doprowadzić do obrzęku płuc, uszkodzenia mięśnia sercowego, układu nerwowego i wątroby.

Pierwsza pomoc w przypadku zatrucia fosforowodorem

Jeśli dojdzie do zatrucia fosforkiem tlenu konieczna jest pomoc lekarza, są jednak pewne kroki jakie możemy podjąć zanim zjawi się karetka bądź udamy się do szpitala. Bardzo ważne jest aby osoby nawet po bardzo krótkim kontakcie z tym związkiem udały się do lekarza i uzyskały pomoc.

W momencie gdy dojdzie do dłuższego kontaktu zalecane jest niezwłoczne wezwanie karetki pogotowia, w takim przypadku nie zaleca się przewożenia pacjenta nawet jeśli jest przytomny.

Pierwsza pomoc przedlekarska jaką możemy zastosować u osoby po kontakcie z fosforowodorem:

• osoba przytomna: należy natychmiast ewakuować poszkodowanego z obszaru narażenia i zapewnić mu spokój w pozycji siedzącej, unikając jakiegokolwiek wysiłku fizycznego, który mógłby zwiększyć ryzyko obrzęku płuc. Ważne jest również zabezpieczenie go przed wychłodzeniem. W przypadku wystąpienia duszności wskazane jest podanie tlenu, najlepiej za pomocą maski.
• osoba nieprzytomna: należy natychmiast przenieść poszkodowanego z miejsca zagrożenia i ułożyć go w pozycji bocznej ustalonej. Z jamy ustnej usunąć ruchome protezy oraz inne ciała obce. Następnie odessać wydzielinę z nosa i ust za pomocą strzykawki i cewnika. Jeśli poszkodowany nie oddycha, należy rozpocząć sztuczne oddychanie metodą usta-usta lub użyć aparatu do wentylacji typu AMBU.

PAMIĘTAĆ O BEZZWŁOCZNYM WEZWANIU POMOCY.

Jak zutylizować fosforek glinu?

Niezwykle istotne jest to aby osoby, które posiadają środki z tym związkiem i nie będą ich już używać, nie próbowały same ich utylizować. Proces ten MUSI być przeprowadzony przez uprawnioną i specjalizującą się w tym jednostkę. W celu ustalenia podmiotów uprawnionych do przyjmowania środków przeznaczonych do utylizacji, informacji można szukać w odpowiedniej jednostce terytorialnej PIORiN. Lista takich inspektoratów dostępna jest pod linkiem.

Podsumowanie

Pomimo swojej toksyczności, fosforek glinu jest niezastąpionym środkiem w zwalczaniu szkodników w magazynowanych produktach rolnych i żywności. Jego skuteczność w eliminacji owadów, gryzoni oraz innych organizmów szkodliwych sprawia, że znajduje szerokie zastosowanie w rolnictwie, przetwórstwie oraz transporcie. Jednak ze względu na jego niebezpieczny charakter, kluczowe jest, aby był stosowany wyłącznie przez odpowiednio przeszkolone osoby lub firmy posiadające stosowne uprawnienia. Przestrzeganie ścisłych procedur bezpieczeństwa minimalizuje ryzyko i gwarantuje, że działanie fosforku glinu będzie efektywne i bezpieczne zarówno dla użytkowników, jak i środowiska.

Źródła:
https://krisoff.pl/fosforowodor-ph3-co-to-jest/